Budowa domu energooszczędnego

Postępujące zmiany klimatyczne sprawiły, że coraz większy nacisk kładziemy na stosowanie rozwiązań proekologicznych. Jednym z nich jest budowa domu energooszczędnego. Jednak co ważne, energooszczędny dom nie tylko korzystnie wpływa na środowisko zewnętrzne, ale dodatkowo, pozwala na realne oszczędności, przyczyniając się do obniżenia rachunków za ogrzewanie.

Jak zbudować dom, by ten spełniał kryteria domu energooszczędnego? Sprawdź, na co zwrócić szczególną uwagę, aby zyskać w pełni energooszczędny dom, przyjazny dla środowiska naturalnego.

Dom energooszczędny – co to jest?

Jeszcze do niedawna budowa domów energooszczędnych była droższa od budowy tych tradycyjnych, nawet o kilkadziesiąt procent. Obecnie coraz większy nacisk kładzie się na stosowanie nowoczesnych rozwiązań, przeciwdziałających stracie ciepła. Czym więc są domy energooszczędne?

Domy energooszczędne powstały z myślą o tym, by zapewnić możliwość minimalizacji ilości zużywanej energii. Charakteryzują się skuteczną izolacją termiczną, a także wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. W tego typu budynkach nie występują mostki cieplne. Ciepłe ściany w pełni wykorzystują promienie słoneczne, by zredukować wydatki związane z ogrzewaniem budynku, co w połączeniu z odpowiednio szczelnymi oknami i drzwiami, daje zauważalne efekty.

W energooszczędnym domu nie powinno zabraknąć takich elementów, redukujących straty energii, jak:

• Izolacje termiczne – które powinny się znaleźć zarówno na ścianach zewnętrznych, jak i dachu, zapewniając minimalizację straty ciepła,
• OZE – w tym instalacja fotowoltaiczna, pozwalająca na pozyskanie prądu niezbędnego do komfortowego użytkowania domu,
• Wysokosprawne systemy ogrzewania i chłodzenia – nowoczesne systemy, takie jak pompy ciepła, czy rekuperatory, pozwalają znacząco poprawić komfort cieplny, ograniczając koszty związane z ogrzewaniem domu,
• Efektywne systemy wentylacji – wentylacja z odzyskiem ciepła pozwala na utrzymanie odpowiedniego poziomu cyrkulacji powietrza, dbając równocześnie o utrzymanie odpowiedniej temperatury wewnątrz budynku,
• Energooszczędne drzwi i okna – nawet najlepiej wykonana termomodernizacja budynku nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, jeżeli w obrębie drzwi i okien pojawią się nieszczelności, przyczyniające się do straty ciepła,
• Inteligentne zarządzanie energią – systemy zarządzania energią pozwalają na optymalne wykorzystanie energii, poprzez automatyzację odpowiednich systemów (w tym grzewczych, chłodzących i oświetleniowych).

Zalety budowy domu energooszczędnego

Choć inwestycja w dom energooszczędny może się wydawać przytłaczająca, to warto pamiętać, że rozwiązanie to ma szereg zalet, które wyraźnie przewyższają koszt, konieczne do poniesienia podczas budowy domu.

Wśród tych najważniejszych zalet domów energooszczędnych, wymienić można:

• znaczący spadek generowanych strat energii, w stosunku do domów budowanych w systemie tradycyjnym,
• wyraźnie niższe koszty eksploatacji, w stosunku do domów budowanych w systemie tradycyjnym, pozwalające na osiągnięcie realnych zysków w ujęciu długoterminowym,
• lepsza wentylacja, pozwalająca na odzyskiwanie ciepła,
• efektywna izolacja domu, pozwalająca na utrzymanie stałej temperatury przez cały rok.

Nie ulega wątpliwości, że mimo wyższych kosztów inwestycyjnych, budowa domu energooszczędnego jest naprawdę opłacalna. Warto pamiętać, że jest to inwestycja długoterminowa, która przez lata będzie procentowała, zapewniając realną ulgę w miesięcznych kosztach eksploatacji.

Dom energooszczędny czy pasywny?

Choć każdy dom pasywny można z powodzeniem określić mianem energooszczędnego, to nie każdy dom energooszczędny posiada znamiona domu pasywnego. Domy pasywne charakteryzują się gładką, prostokątną bryłą i pełnym przeszkleniem południowej ściany budynku. Domy energooszczędne nie muszą spełniać tych kryteriów. Wymagania wobec domów energooszczędnych są znacznie mniej restrykcyjne.

Choć w domach energooszczędnych warto stosować rozwiązania, które znalazły zastosowanie w domach pasywnych, jak m.in. zachowanie odpowiedniego układu pomieszczeń, pozwalającego na naturalne ogrzanie pomieszczeń dziennych, czy stosowanie wysokiej jakości materiałów, pozwalających na całkowite wyeliminowanie systemów grzewczych.

Jak wygląda budowa domu energooszczędnego?

Sam proces budowy domu energooszczędnego nie różni się znacząco od budowy domu tradycyjnego. Głównym elementem odróżniającym te rozwiązania jest rodzaj zastosowanych materiałów.

Podobnie, jak w przypadku budowy domu tradycyjnego, pierwszym etapem jest projekt. Ten powinien uwzględniać wszystkie czynniki, wpływające na późniejszą niskoemisyjność budynku, czyli odpowiednie usytuowanie budynku względem słońca, a także zastosowane systemy izolacji i wentylacji czy okna o niskim współczynniku przenikania ciepła. W zależności od preferencji można zdecydować się na zakup gotowego projektu domu niskoemisyjnego lub zdecydować się na projekt indywidualny, który pozwoli na dopasowanie stosowanych rozwiązań do indywidualnych potrzeb użytkownika.

Stosowane rozwiązania w budowie domu energooszczędnego

Podczas budowy domu energooszczędnego należy zwrócić uwagę na szereg istotnych czynników. Kluczowe okazuje się już samo usytuowanie domu, względem stron świata. Bryła domu energooszczędnego powinna zapewnić maksymalne wykorzystanie światła słonecznego. Takie rozwiązanie pozwala znacząco zredukować konieczność dodatkowego doświetlania domu.

Aby możliwie jak najlepiej wykorzystać naturalne zasoby, warto zadbać o odpowiednie rozplanowanie pomieszczeń. Od strony południowej warto zaplanować pomieszczenia, wymagające większego nasłonecznienia, takie jak pokój dzienny czy jadalnia. Od wschodu, warto zaplanować sypialnię i kuchnię. W ten sposób o poranku uzyskasz najlepsze nasłonecznienie, z kolei wieczorem, przyjemny chłód. Od strony północnej, w której ilość dostępnego słońca jest mocno ograniczona, warto zaplanować łazienkę, pomieszczenie gospodarcze, garaż lub schowek.

Innym elementem, na który warto zwrócić uwagę, podczas budowy domu energooszczędnego jest odpowiednie zaplanowanie źródła ogrzewania. Domy niskoemisyjne, z uwagi na zastosowane rozwiązania, nie wymagają dużych nakładów ciepła. Z kolei wybierając dobry, wydolny system grzewczy, można jeszcze skuteczniej obniżyć późniejsze koszty związane z ogrzewaniem.

Dla domu niskoemisyjnego warto rozważyć takie rozwiązania, jak:

• Kocioł gazowy – jego zastosowanie nie wymaga wydzielenia odrębnego pomieszczenia, kocioł z powodzeniem zmieści się w łazience, kuchni lub garażu. Dodatkowo to rozwiązanie całkowicie bezobsługowe, co znacząco poprawia komfort użytkowania.
• Kocioł elektryczny,
• Elektryczne ogrzewanie podłogowe,
• Odnawialne źródła energii, w tym w szczególności pompy ciepła, kolektory słoneczne oraz kotły na biomasę.

Ważne materiały

Jednym z głównych czynników, wpływających na poziom energooszczędności budynku jest rodzaj zastosowanych materiałów. Aby dom mógł spełniać przesłanki dla domu energooszczędnego, powinien być wykonany z materiałów wyróżniających się dużą masą termiczną, takich jak kamień, beton lub cegła.

Zastosowanie tego typu materiałów pozwala na znaczące zminimalizowanie zużycia energii podczas eksploatacji danego budynku. Wysoki potencjał do pochłaniania i późniejszego magazynowania energii cieplnej pozwala na ustabilizowanie temperatury wewnątrz pomieszczeń, zmniejszając tempo wymiany ciepła.

Równie istotnym elementem budowy domu energooszczędnego jest dobór odpowiednich materiałów izolacyjnych. Skuteczna izolacja termiczna wszystkich ścian, dachu i podłóg pozwala zredukować straty ciepła i w efekcie doprowadzić do wyraźnego obniżenia kosztów eksploatacyjnych.

Co ważne, choć inwestycja w dobre jakościowo materiały może znacząco zwiększyć koszt budowy domu, to w efekcie przyniesie realne oszczędności podczas późniejszej eksploatacji budynku.

Szacowany koszt budowy domu energooszczędnego

Całkowity koszt budowy domu energooszczędnego uzależniony jest od wielu czynników. Podobnie, jak w przypadku budowy domów tradycyjnych, czynnikami wpływającymi na koszt budowy są:

• kubatura budynku,
• powierzchnia całkowita budynku
• rozmiar i kształt dachu,
• rodzaj zastosowanych materiałów,
• rodzaj stosowanych systemów grzewczych,
• rodzaj stosowanej wentylacji,
• zastosowana izolacyjność cieplna przegród wewnątrz budynku.

Według szacunkowych danych na rok 2023 koszt budowy domu energooszczędnego w Polsce waha się w granicach od 2000 zł/m2 do nawet 5000 zł/m2. Co ważne, kwota ta nie uwzględnia budowy i montażu dodatkowych systemów, takich jak fotowoltaika, pompy ciepła czy rekuperacja.

Czy warto zdecydować się na budowę domu energooszczędnego?

Mimo wysokich nakładów inwestycyjnych, na etapie budowy domu energooszczędnego, warto rozważyć możliwości, jakie niesie ze sobą to rozwiązanie. Odpowiednio zaprojektowany dom niskoemisyjny pozwala uzyskanie realnych korzyści podczas wieloletniego użytkowania.

Dodatkowo, liczne programy dotacyjne, wspierające budowę domów energooszczędnych pozwalają znacząco zredukować koszty budowy domu.