Fundamenty tradycyjne czy płyta fundamentowa?

Dobrze zaprojektowany i wykonany fundament to gwarancja stabilności, trwałości i żywotności każdego obiektu budowlanego. Przy budowie domów najczęściej stosowane są fundamenty tradycyjne w formie żelbetowych ław, na których muruje się ściany fundamentowe. Jednak coraz częściej stosowanym rozwiązaniem jest płyta fundamentowa, która ma do zaoferowania kilka dużych korzyści. W niniejszym artykule przyjrzymy się obu rozwiązaniom i postaramy się udzielić odpowiedzi na coraz częstsze pytanie: fundament tradycyjny czy płyta fundamentowa?

Czym charakteryzują się fundamenty tradycyjne?

Poprzez fundament tradycyjny najczęściej rozumiemy ławy fundamentowe. To bardzo prosta i sprawdzona konstrukcja stosowana od wielu lat. Taki fundament składa się z żelbetowych ław układanych w specjalnych szalunkach. Najpierw układa się stalowe zbrojenia, a następnie zalewa szalunek betonem o odpowiedniej klasie. Na ławach fundamentowych muruje się ściany fundamentowe, które wystają ponad linię gruntu i sięgają poziomu posadzki budynku. Zewnętrzna część ścian fundamentowych jest określana mianem cokołu.

Ławy fundamentowe przejmują obciążenia generowane przez wyżej położone elementy konstrukcyjne i przekazują je do gruntu. Z tego względu przebieg ław zależy od przebiegu ścian nośnych budynku. Ławy najczęściej stosuje się w mniejszych budynkach, takich jak domy jednorodzinne. Wykonanie fundamentu tradycyjnego jest na tyle proste, że część inwestorów decyduje się wykonać te prace samodzielnie, w systemie gospodarczym. Pozwala to zredukować koszty robocizny. Należy jednak pamiętać, że wszelkie błędy popełnione przy wykonywaniu fundamentów mogą niekorzystnie odbić się na trwałości i żywotności budynku.

Czym cechuje się płyta fundamentowa?

Płyta fundamentowa to monolityczna płyta betonowa wylewana najczęściej na placu budowy (choć dostępne są także płyty prefabrykowane) w miejscu, gdzie posadowiony zostanie budynek. W odróżnieniu od ław, płyta jest zatem układana pod całą powierzchnię przyszłego budynku. Sprawia to, że obciążenia są rozprowadzane bardziej równomiernie, co jest szczególnie ważne w przypadku niesprzyjających warunków wodno-gruntowych. Płyta fundamentowa może być również posadowiona płycej w porównaniu z ławami fundamentowymi.

Dla uzyskania większej wytrzymałości i nośności, płyta fundamentowa jest zbrojona stalowymi prętami. Do wyznaczenia obszaru, na którym wylany zostanie beton najczęściej służą szalunki tracone wykonane z polistyrenu ekspandowanego. W gotowym fundamencie pełnią one później rolę termoizolacji. Budowa na płycie fundamentowej to rozwiązanie stosunkowo młode i znacznie mniej rozpowszechnione w porównaniu z fundamentem tradycyjnym. Biorąc jednak pod uwagę najważniejsze korzyści, takie jak: stabilność, równomierne rozprowadzanie obciążeń, krótszy czas wykonania i niższy koszt, są one coraz popularniejsze przy budowie domów jednorodzinnych.

Kiedy stosuje się ławy, a kiedy płytę fundamentową?

Ława fundamentowa przekazuje obciążenia w sposób bardziej punktowy. To oznacza, że wymaga ona odpowiednio stabilnego i nośnego gruntu. Jeśli fundament tradycyjny zostanie użyty w niesprzyjających warunkach gruntowych, może pojawić się problem nierównomiernego osadzania się budynku, co może skutkować pękaniem elementów konstrukcyjnych. Z kolei płyta fundamentowa wywiera nacisk równomierny pod całą powierzchnią domu, dzięki czemu znacznie lepiej odnajduje się w niekorzystnych warunkach wodno-gruntowych.

Płyta fundamentowa jest również wygodniejszym rozwiązaniem w przypadku domów wyposażonych w podpiwniczenie. Można tu zastosować technologię białej wanny, co zapewni większą szczelność i odporność na wilgoć. Z kolei ława fundamentowa może być nieco prostsza do wykonania w przypadku domów budowanych na działce położonej na pochyłym terenie. Wystarczy zastosować tzw. ławy schodkowe, aby połączyć ze sobą najniżej i najwyżej położone punkty ław fundamentowych. W zdecydowanej większości sytuacji inwestorzy mają jednak pełną dowolność i na etapie projektowania domu mogą zdecydować, który typ fundamentów chcą zastosować w swoim domu.

Różnice w realizacji poszczególnych fundamentów

Wybór ławy lub płyty w dużej mierze wpłynie na sposób realizacji, czas pracy oraz listę niezbędnych materiałów. Różnice pojawiają się już na etapie robót ziemnych. W przypadku ław fundamentowych wystarczą wykopy wąskoprzestrzenne jedynie w tych miejscach, w których posadzone będą ławy. Tymczasem płyta fundamentowa wymaga wykopów szerokoprzestrzennych, na całej powierzchni obszaru, na którym wybudowany będzie dom. Tutaj warto jednak zauważyć, że budowa domu na płycie fundamentowej zazwyczaj wymaga nieco płytszych fundamentów.

O ile w przypadku fundamentów tradycyjnych najczęściej stosuje się szalunki drewniane, które po zaschnięciu betonu są usuwane, o tyle przy płycie lepiej sprawdza się szalunek tracony, który następnie staje się warstwą termoizolacyjną. Jeśli chodzi o czas pracy, fundament tradycyjny można wykonać w przeciągu od 2 do 4 tygodni, tymczasem płyta fundamentowa jest wznoszona dużo szybciej, bo w przeciągu od 4 do 6 dni. Ława fundamentowa może być jednak wykonana samodzielnie przez inwestora, podczas gdy do wykonania płyty niezbędna będzie wykwalifikowana firma budowlana.

Fundament tradycyjny i płyta fundamentowa – porównanie kosztów

Przez wiele lat istniało przekonanie, że płyta fundamentowa jest droższa. I faktycznie, jeszcze 10 lat temu było to normą, a wynikało to przede wszystkim z ograniczonej liczby firm budowlanych, które świadczyły budowę domu na płycie. Tymczasem każda firma może zaoferować posadowienie domu na ławach fundamentowych. Jednak obecnie znacznie więcej firm świadczy budowę na płycie, co wpłynęło na zmianę cen. W przypadku domu jednorodzinnego o powierzchni ok. 100 m2, posadowienie na płycie finalnie może okazać się tańsze nawet o ok. 10 – 15 tys. złotych.

Reasumując: fundament tradycyjny czy płyta fundamentowa?

Chociaż płyta fundamentowa pod wieloma względami okazuje się rozwiązaniem korzystniejszym, to jednak status tradycyjnych fundamentów jest niezagrożony. Należy bowiem pamiętać, że posadowienie domu na płycie fundamentowej wymaga wyspecjalizowanej firmy budowlanej, tymczasem wykonanie tradycyjnego fundamentu jest na tyle proste, że wiele prac z tym związanych można wykonać samodzielnie w systemie gospodarczym. Warte odnotowania jest jednak to, że coraz większa liczba domów jednorodzinnych jest wznoszona właśnie na płycie fundamentowej.

Wybór właściwego posadowienia zawsze powinien być podparty indywidualną analizą sytuacji. Znaczenie mają niewątpliwie warunki wodno-gruntowe, jak również specyfika i wymiary budowanego domu. Jeżeli planują Państwo budowę domu, zapraszamy do skontaktowania się z firmą 4House w celu przedstawienia bezpłatnej wyceny projektu: https://4-house.com.pl/kontakt/.