Najpopularniejsze rodzaje fundamentów pod dom jednorodzinny
Solidny fundament dobrany do specyfiki działki budowlanej gwarantuje bezpieczną i stabilną konstrukcję budynku, która będzie w stanie oprzeć się warunkom atmosferycznym oraz obciążeniom generowanym przez poszczególne elementy konstrukcyjne. Współczesne budownictwo oferuje różnorodne rodzaje fundamentów pod dom jednorodzinny, dzięki czemu możliwe staje się posadowienie obiektów nawet przy bardzo niekorzystnych warunkach wodno-gruntowych. Sprawdźmy, które typy fundamentów są najczęściej stosowane w budownictwie jednorodzinnym.
Od czego zależy wybór fundamentów?
Wybór fundamentów zależy od dwóch najważniejszych czynników: specyfiki budynku oraz warunków wodno-gruntowych. Jeśli chodzi o specyfikę budynku, należy wziąć pod uwagę bryłę budynku, rozpiętość ścian oraz obciążenia generowane przez wyższe elementy konstrukcyjne. Warunki wodno-gruntowe wpływają natomiast na to, w jaki sposób obciążenia będą przekazywane przez fundament do gruntu. Należy wziąć pod uwagę spoistość i nośność gruntu, poziom wód gruntowych, ale również ukształtowanie terenu.
Z tego właśnie powodu inwestorom coraz częściej poleca się wykonanie badań geotechnicznych, które pozwalają określić szczegółowe warunki wodno-gruntowe. To właśnie na ich podstawie architekt jest w stanie dobrać optymalne rodzaje fundamentów pod dom jednorodzinny. Dobrze dobrany i wykonany fundament gwarantuje bezpieczne odprowadzanie obciążeń generowanych przez elementy konstrukcyjne. To absolutna podstawa dla trwałego i żywotnego budynku. Na przestrzeni ostatnich dekad pojawiły się rozwiązania, które pozwalają na bezpieczne posadowienie domów nawet w przypadku niekorzystnych warunków gruntowych.
Rodzaje fundamentów pod dom jednorodzinny
Jeśli pozwalają na to warunki wodno-gruntowe, w domach jednorodzinnych stosuje się fundament bezpośredni, taki jak chociażby ława fundamentowa. Taki fundament przekazuje obciążenia bezpośrednio na otaczający go grunt. Jeśli jednak wierzchnia warstwa gruntu jest niestabilna i mało nośna, wówczas konieczny jest fundament pośredni, taki jak chociażby pale fundamentowe. Są one wbijane lub wkręcane w głębsze warstwy gruntu, gdzie podłoże jest bardziej stabilne i zwarte. Wówczas fundament pośredni przenosi obciążenia z fundamentu właściwego do głębiej położnych warstw ziemi. Najpopularniejsze rodzaje fundamentów pod dom jednorodzinny to: ławy, płyta, studnie oraz pale. Poniżej omówimy pokrótce charakterystykę poszczególnych typów fundamentów.
Ławy fundamentowe
To zdecydowanie najpopularniejszy i najczęściej stosowany typ fundamentu pod dom jednorodzinny. Ławy to nic innego jak żelbetowa konstrukcja, na której można następnie wymurować ściany fundamentowe, zwykle z betonowych bloczków. Ławy można wykonać na dwa sposoby: bezpośrednio w gruncie (tylko jeśli pozwalają na to warunki wodno-gruntowe) lub metodą tradycyjną, w szalunkach. Konstrukcja jest zbrojona z pomocą stalowych prętów, a następnie zalewana betonem o dostatecznie wysokiej klasie. Zaletą ław fundamentowych jest niższy koszt oraz krótszy czas pracy. Do ich wykonania wystarczą wykopy wąskoprzestrzenne. W przypadku dużej pochyłości gruntu stosuje się tzw. ławy schodkowe, które pozwalają posadowić dom nawet na stromej skarpie.
Płyta fundamentowa
Jest to płyta żelbetowa wylewana w specjalnych szalunkach wykonanych ze styropianu. Jest to szalunek tracony, który staje się warstwą termoizolacyjną. Płyta posiada zbrojenia poziome i pionowe. Konstrukcja płyty sprawia, że posiada ona lepsze wartości termoizolacyjne i lepiej chroni cały budynek, który nie traci ciepła przez fundament. Z tego względu coraz większa liczba domów energooszczędnych i pasywnych jest wznoszona właśnie na płycie fundamentowej. Ten rodzaj fundamentu dobrze odnajduje się przy mniej spoistym gruncie, ponieważ pozwala równomiernie rozkładać obciążenia. Płyta fundamentowa jest droższa od ław, a wynika to z większego nakładu materiałów, jak również konieczności wykonania wykopów szerokoprzestrzennych.
Studnie fundamentowe
Studnie fundamentowe to jeden ze sposobów pośredniego posadowienia obiektu. Mogą być wykorzystywane w takich warunkach wodno-gruntowych, które wymusiłyby stosowanie zbyt dużej liczby pali lub kolumn. Szalunkiem traconym są układane na sobie betonowe kręgi. Pierwszy element posiada ostrza, które zagłębiają się w gruncie i pozwalają na stopniowe pogłębianie studni. Puste przestrzenie pomiędzy kręgami są następnie wylewane betonem. Studnie fundamentowe wykonuje się w sytuacji, gdy grunt nośny występuje na głębokości do 15 metrów, choć istnieje możliwość zastosowania głębszych studni. Koszt wykonania tego rodzaju fundamentu w dużej mierze zależy od tego, jak duża będzie liczba studni i na jakiej głębokości będą one posadowione.
Pale fundamentowe
Innym sposobem na pośrednie posadowienie budynku są pale fundamentowe. Mogą być one wbijane lub wkręcane w grunt, a zaletą jest możliwość dotarcia do głęboko położonych warstw nośnego gruntu. Wyróżnić można pale prefabrykowane w formie słupów żelbetowych, stalowych, a także drewnianych, jak również pale formowane „na mokro” – do powstałego w wyniku wiercenia otworu umieszcza się zbrojenie, a następnie wlewa beton. Pal składa się z głowicy, trzonu i podstawy. Na głowicach oparty będzie właściwy fundament, który będzie przenosił obciążenia poprzez pale do głębszych warstw gruntu. Palowanie to dość kosztowna technika, ale pozwala na bezpieczne posadowienie budynku nawet w przypadku bardzo niekorzystnych warunków wodno-gruntowych.
Jakie fundamenty pod dom jednorodzinny będą najlepsze?
Wybór właściwej techniki posadowienia budynku należy do architekta, który podejmuje decyzję po zapoznaniu się z warunkami wodno-gruntowymi występującymi na wybranej działce budowlanej. Jeśli inwestor zdecydował się na zakup gotowego projektu, w którym zastosowano rozwiązania, których nie da się wykorzystać na wybranej działce, wówczas projekt jest adaptowany w taki sposób, aby możliwe stało się bezpieczne posadowienie budynku. To jeden z powodów, dla których już na etapie zakupu działki warto sprawdzić warunki wodno-gruntowe. Warunkują one właściwą technikę posadowienia, a to z kolei ma duży wpływ na łączny koszt inwestycji.
Największą popularnością niezmiennie cieszą się ławy fundamentowe, które można wykonać sprawnie i za rozsądną cenę. Do wykonania tego rodzaju fundamentu pod dom jednorodzinny potrzebne są jednak sprzyjające warunki gruntowe. W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się także płyta fundamentowa gwarantująca lepszą termoizolacyjność. Studnie i pale fundamentowe stosuje się natomiast w przypadku, gdy wierzchnia warstwa gruntu nie pozwala na bezpośrednie posadowienie budynku i obciążenia muszą być przenoszone na grunt położony głębiej pod ziemią.